Αυτή είναι η άποψη της Ελένης για τη μουσική. Η μουσικολόγος Ελένη Βλαχογιάννη μιλάει για αυτό τον «ηλεκτρονικό οργασμό τέχνης», όπως πολύ σωστά τον χαρακτηρίζει, και κυρίως για τη μουσική που είναι και η εξειδίκευσή της, η αγάπη της και… η αγάπη μας!
Κατά την περίοδο της καραντίνας άλλωστε κι ενώ μένουμε σπίτι, αρχίζουμε να αξιολογούμε διαφορετικά κάθε μορφή τέχνης εντάσσοντας τη μουσική, τον χορό, τη ζωγραφική (και όχι μόνο) πιο ουσιαστικά και πιο πραγματικά στην καθημερινή μας ζωή.
Γιατί η μουσική μπορεί να μας «σώσει» τη διάθεση στην καραντίνα;
Νομίζω ότι αυτές τις ημέρες είναι περισσότερο αναγκαίο από ποτέ να κατανοήσουμε κάτι που ήδη ξέρουμε: ότι η μουσική δεν είναι κάτι έξω από μας.
Ότι η μουσική είμαστε εμείς και το αντίστροφο! Ο ρυθμός, η μελωδία πηγάζουν από μέσα μας, από τον τρόπο που χτυπά η καρδιά μας κι αναπνέουμε, μέχρι το πρώτο μας κλάμα. Βρίσκεται μέσα μας και παντού στο περιβάλλον γύρω μας.
Είναι εκεί και κλαίει, γελάει, χαίρεται, ερωτεύεται και πορεύεται μαζί μας κατά τη διάρκεια της ζωής μας. Όλοι μας ανεξαιρέτως φύλου, χρώματος και προτιμήσεων «αντιδρούμε» ασυναίσθητα σε αυτήν: στο άκουσμα του αγαπημένου μας τραγουδιού, σ’ έναν ενοχλητικό ήχο…
Ασυναίσθητα τραγουδάμε την ώρα που μαγειρεύουμε ή κάνουμε δουλειές στο σπίτι και ανυπόμονα ανοίγουμε το ράδιο με το που μπούμε στο αυτοκίνητο για να τραγουδήσουμε δυνατά και να εκτονωθουμε νιώθοντας βαθειά την αίσθηση της ελευθερίας, που μας προσφέρει κάτι τόσο απλό.
Κι όλα αυτά γιατί ως άνθρωποι έχουμε μια φυσική ροπή προς τη μουσική. Η τελευταία αποτελεί μία εσωτερική αναγκαιότητα, που μας δίνει δύναμη, παρηγοριά και θάρρος ενώ μας στηρίζει απλόχερα αυτές τις δύσκολες μέρες που περνάμε.
Θα μπορούσαμε να οργανώσουμε ένα πλάνο μουσικής ανά ημέρα, για να γνωρίσουμε περισσότερα είδη;
Σε μια δύσκολη κατάσταση, οφείλουμε ως άνθρωποι να ψάξουμε να βρούμε τα φωτεινά σημεία που πάντα υπάρχουν και που μπορούν να αποτελέσουν στήριγμα στον αγώνα μας.
Στην περίπτωση της πανδημίας, δε νομίζω ότι θα ήταν υπερβολικό να πούμε ότι υπάρχει ένας «ηλεκτρονικός οργασμός τέχνης», που σίγουρα μπορεί να αποτελέσει φάρο για όλους μας.
Για πρώτη φορά, αν δεν κάνω λάθος, βιβλιοθήκες, δισκοθηκες, μουσεία προσφέρουν τη γνώση τους στο κοινό τόσο απλόχερα. Κάθε βράδυ οι μεγαλύτερες ορχήστρες και τα πιο διάσημα θέατρα δίνουν online free παραστάσεις για τα μάτια μας μόνο κι ένα κλικ μακριά από τη βολή του καναπέ μας. Ας το εκμεταλλευτούμε λοιπόν!
Κι ας πειραματιστούμε κιόλας… Ας ακούσουμε μουσικές, φωνές, όργανα που δεν είχαμε το χρόνο ή τη διάθεση παλιότερα.
Ας μυηθούμε σε ξένες κουλτούρες κι ας κάνουμε μία προσπάθεια να καταλάβουμε επιτέλους τι το τοσο γοητευτικό βρίσκει ο φίλος μας ο Γιώργος στην κλασική μουσική και γιατί η αδελφή μας είναι «κολλημένη» με την ινδική μουσική και το σιταρ.
Τώρα είναι η ευκαιρία μας να διευρύνουμε τους μουσικούς μας ορίζοντες!
Κάνεις μαθήματα online σε παιδιά ή ενήλικες;
Κανονικά εργάζομαι ως δασκάλα μουσικής στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση. Τώρα λοιπόν με την καραντίνα και τον κορονοϊό, καλούμαι να κάνω μαθήματα online σε παιδιά δημοτικού.
Αυτή η πρακτική δεν είναι καινούργια για εμένα, αφού την είχα εφαρμόσει και παλαιότερα σε ενήλικες. Από τη μέχρι τώρα πορεία, θα έλεγα ότι αποτελεί μια ξεχωριστή εμπειρία, που όμως δε μπορεί με κανένα τρόπο να αντικαταστήσει τη φυσική παρουσία του δασκάλου και την αποτελεσματικότητα της σε όλα τα επίπεδα, γνωστικά και μη.
Παρόλα αυτά, λειτουργεί σίγουρα λυτρωτικά όσον αφορά το θέμα ΕΠΑΦΗ κι ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΗ μαθητών- συμμαθητων- δασκάλων.
Η online διδασκαλία είναι μια καλή λύση – αν όχι κι η μοναδική, όσον αφορά σε θέματα απόστασης και απομόνωσης και μπορεί να αποτελέσει το έναυσμα για περαιτέρω και ουσιαστικότερη ενασχόληση με τη μουσική.
Μπορεί κάποιος να μάθει μουσική online;
Πιστεύω ότι ο συγκεκριμένος τρόπος διδασκαλίας λειτουργεί καλύτερα σε άτομα τα οποία έχουν ήδη παρακολουθήσει μαθήματα οργάνου δια ζώσης, χωρίς αυτό βέβαια να αποκλείει και το αντίθετο.
Άλλωστε και στις δύο περιπτώσεις, το ζητούμενο είναι πάντα το ίδιο: Αγάπη για τη μουσική, θέληση και προσωπική προσπάθεια!
Ποια είναι η άποψή σου για τις online «συναυλίες» που οργανώνονται;
Προσωπικά απολαμβάνω τα διαδικτυακά ραντεβού με τους αγαπημένους μου καλλιτέχνες, άλλους πιο δημοφιλείς κι άλλους λιγότερο.
Δε μπορώ να σκεφτώ κάτι πιο άμεσο, πιο γλυκό και πιο ελπιδοφόρο αυτή τη στιγμή για να γεμίσουν οι καρδιές όλων μας από χαρά και προσμονή για το καλύτερο που έρχεται!
Για να νιώσουμε πάλι ανθρώπινα, να νιώσουμε ότι κάτι γίνεται, ότι κάτι κινείται ακόμα και τώρα που μπορεί να αισθανθήκαμε το τέλος κοντά. Αλλά και για να καταλάβουμε ότι ΔΕΝ είμαστε μόνοι σε όλο αυτό.
Τι challenge θα έδινες εσύ στον κόσμο που παίζει μουσική και τι στον κόσμο που την ακούει;
Ο μουσικός αυτός διάλογος είναι ένας δίαυλος επικοινωνίας με τον έξω κόσμο. Και αυτή είναι και η μεγαλύτερη πρόκληση για έναν καλλιτέχνη: Η κοινωνία, η αλληλεπίδραση με το κοινό!
Γι’ αυτό επαγγελματίες κι ερασιτέχνες, ας γεμίσουμε το διαδίκτυο με μουσικές προσφέροντας χαρά, κέφι, συντροφιά κι ελπίδα στους ακροατές. Κι αυτοί με τη σειρά τους, ας εκμεταλλευτούν την ευκαιρία που τους δίνεται κι ας περιπλανηθουν μουσικά όσο περισσότερο μπορούν.
Και που ξέρεις; Μπορεί να ανακαλύψεις διαμαντάκια εκεί έξω που δεν τα περίμενες, μουσικές που θα σε χαλαρώσουν και θα σε ταξιδέψουν σε μέρες ηλιόλουστες, ελεύθερες και γιορτινές!
Τι σε χαλαρώνει στην καραντίνα;
Εκτός λοιπόν από τη μουσική, έχω μεγάλη αγάπη στον κινηματογράφο. Αυτός μάλλον είναι και ο λόγος που με γοητεύει τόσο η κινηματογραφική μουσική.
Είναι το είδος της μουσικής που με χαλαρώνει και με ταξιδεύει σε εικόνες και διαλόγους. Ταυτόχρονα όμως έχει και την ικανότητα να με κάνει να σκέφτομαι το «εγώ», το «εμείς» και το «παρά πέρα». Με απλά λόγια τη… δημιουργία! Κι αυτό το αγαπώ!
Η Ελένη Βλαχογιάννη είναι Απόφοιτος Μουσικολογίας της Σχολής Καλών Τεχνών του Α.Π.Θ.